भक्तजनहरू पालाे कुर्दाै /तस्बिर:एस अे टी भि

काठमाडौँ — प्रत्येक वर्ष माघ शुक्ल पञ्चमीका दिन मनाइने श्रीपञ्चमी, विद्याकी देवी मानिने सरस्वतीको पूजा आराधना गरी बिहीबार देशभर मनाइँदै छ। वसन्त पञ्चमीका दिन सरस्वतीको पूजा गरे विद्या बुद्धि बढ्ने विश्वास रहेको छ । यो दिन विद्यारम्भको मुख्य तिथि भएकोले विद्यालय भर्ना नगरेका साना बालबालिकालाई अक्षरारम्भ गराउने चलन छ । 

विद्यार्थी र नयाँ विद्यार्थीहरूका लागि यो दिन विशेष छ। विद्यार्थीहरू प्रारम्भिक स्नान गर्छन्, विद्यालयहरूमा सामूहिक सरस्वती पूजा गर्छन् र मन्दिरहरूमा गएर बसन्त श्रावण सुन्न्छन्। देवी सरस्वतीलाई भारती, शारदा, जगत्माता, बागेश्वरी, कौमारी, बारदायनी जस्ता विभिन्न नामले पुजिन्छ। देशभरका सरस्वती मन्दिरमा पूजा आराधना गर्न श्रद्धालुको भीड लागेको छ ।

पूजाआजा गर्न जादै भक्तजनहरू/तस्बिर:एस अे टी भि

काठमाडौं उपत्यकाका स्वयम्भू, मैतीदेवी र गैरीधारास्थित नीलसरस्वती लगायत अन्य जिल्लामा रहेका सरस्वतीका मन्दिरमा बिहानैदेखि पूजाआजा गर्न भक्तजन, खासगरी छात्रछात्राको घुइँचो लागेको थियो। यो पर्व प्रत्येक वर्ष नेपाली महिनाको माघ वा फाल्गुन शुक्ल पञ्चमीका दिन मनाइन्छ। मुख्यतया नेपाल र पूर्वी भारतका हिन्दू र सिख समुदायका मानिसहरूले यो पर्व मनाउँछन्। बिरुवाहरू अंकुराउन थालेपछि वसन्त ऋतुको आगमनको प्रतीकको रूपमा यो पर्वलाई लिइन्छ। हिउँदे बाली जस्तै जौ र गहुँको बिरुवा र बेर, नासपाती र आरुको रूखले फल दिन थाल्छ र यसबाट धेरै फूल फुल्ने बिरुवाहरु फुल्न थाल्छन् ।

बेच्न राखिएका धुप बातिहरू/तस्बिर:एस अे टी भि

ऋतु विज्ञानअनुसार चैत र वैशाखलाई शुद्ध वसन्त ऋतु मानिएको छ । तर पनि वासन्ती प्रकृतिको पूर्व रङ यसै दिनदेखि रूख तथा बिरुवाहरूमा नयाँनयाँ पालुवाहरू देखिने, मानिसहरूको मानसिक प्रकृति बदलिने, शिशिर ऋतुको भन्दा बेग्लै किसिमको हावा बहने र बाह्य वातावरणले समेत प्रमुदित रूप धारण गर्‍यो कि भन्ने भान पर्ने हुनाले यस दिनलाई वसन्त ऋतुको पहिलो दिन मानी वासन्तोत्सव गर्ने पनि परम्परा छ । यही कारणले गर्दा यस पर्वको अर्को नाम 'वसन्त पञ्चमी' रहेको हो ।