अफगानिस्तानमा ‘सद्गुण र अवगुण’ कानून लागु भएको छ। तालिबान अधिकारीहरूले इस्लामिक कानूनको कडा व्याख्याका आधारमा व्यवहार र जीवन शैलीका नियमहरूको विवरण दिने कानूनहरूको संहिताकरण गर्दै सद्गुण र अवगुण कानून घोषणा गरेका छन्।
जुलाई ३१ को आधिकारिक राजपत्रमा प्रकाशित ३५ अनुच्छेदको कानूनले अफगानिस्तानमा पहिले नै सामान्य रूपमा चिनिने निषेधहरू स्थापित गरिसकेको छ। उक्त कानूनले जनसङ्ख्यामाथि नियन्त्रण बढाउन सक्ने बताइएको छ।
उक्त कानूनलाई तालिबानका सर्वोच्च नेता एकान्तवादी हिबतुल्लाह अखुन्दजादाले अनुमोदन गरेको न्याय मन्त्रालयले बुधवार आफ्नो वेबसाइटमा जनाएको छ।
सन् २०२१ मा तालिबान अधिकारीहरू सत्तामा आएपछि सद्गुणको प्रचारप्रसार र कानून लागु गर्ने जिम्मेवारी पाएका मन्त्रालयका सेतो कोट लगाउने कर्मचारीहरू अफगान सडकहरूमा तैनाथ रहेका छन्।
सामाजिक अन्तरक्रिया, व्यक्तिगत जीवन र पहिरनको शैलीदेखि लिएर मुद्दाहरूमा उनीहरूको जनादेश अब कानूनमा निर्धारण गरिएको छ।
‘महरम’ नभएका पुरुष सामान्यतया इस्लामअन्तर्गत पति, भाइ, पिता, पुत्र, हजुरबुबा वा काका तथा गैरमुस्लिम महिलाहरू वरपर ‘मुस्लिम महिलाहरू आफ्नो अनुहार र शरीर ढाक्न बाध्य हुने’ व्यवस्था कानूनले विशेष रूपमा निर्धारण गरेको छ।
‘परिपक्व महिलाले कुनै आवश्यकताका कारण आफ्नो घरबाट बाहिर निस्कनुपर्दा आफ्नो अनुहार र शरीर ढाक्न तथा आवाज नसुनियोस भन्ने सुनिश्चित गर्न बाध्य हुनुपर्छ।’
पुरुषहरूलाई घुँडाभन्दा माथि कमिज नलगाउन वा दारी नियालेर नकाट्न निर्देशन दिइएको छ। कुनै सङ्गीत नसुन्न, कुनै लागु पदार्थ, कुनै महरमबिनाका पुरुषहरूको उपस्थितिमा अनावरण गरिएका महिलालाई यात्रा नगराउन सवारी चालकहरूलाई निषेध जारी गरिएको छ।
अन्य नियमहरूमा समलैङ्गिकता, प्रार्थना नगर्ने, व्यभिचार, जुवा, जनावरहरूलाई लडाउने वा कसैका बुबाआमाको अवज्ञा गर्ने साथै कम्प्युटर वा फोनमा जीवित प्राणीहरूको छवि सिर्जना गर्ने वा हेर्न प्रतिबन्ध समावेश छन्।
